WARTO POZNAĆ – LEGENDY

O Gołębiach

Po wyjątkowo suchej wiośnie 1335 roku, lato przyniosło deszcze. Opady były długotrwałe i bardzo intensywne. Ziemia nie nadążała wchłaniać takiej ilości wody. Na polach i łąkach rosły kałuże. Leniwe strumyki szybko zamieniły się w bystre potoki, a Bóbr w rwącą rzekę, która nie znajdowała już miejsca w korycie i wkrótce wystąpiła z brzegów. Powódź to nie pierwszyzna dla mieszkańców Wlenia, jednak takiego potopu nie pamiętają najstarsi z nich. Całe miasto stało w wodzie która wartko przybierała. Ludzie co żyw uchodzili ze swych gospodarstw. Schronieniem dla nich były zamkowe mury.
Po kilku dniach, gdy woda zaczęła opadać ci co uciekli powracali do tego co pozostało z miasta. Większość domostw zabrała fala a obejścia pokrył muł. Pod wodą zginęło wielu mieszczan, utonęło też prawie cały inwentarz. Tych co ocaleli czekały chude lata i ciężka praca.
Jeszcze popowodziowy fetor unosił się w powietrzu, gdy nad miastem pojawiła się wielka czarna chmura. Nie była to zapowiedź kolejnej burzy. To brzęczenie zapowiadało coś o wiele groźniejszego.

czytaj dalej . . .

W krainie nad Bobrem życie spokojnie i dostatnie upływało a mieszkańcy czasem tylko narzekali na grasujące w okolicach zamku, do smoków podobne, ni to węże, ni jaszczury, które ludziom płatały figle przeróżne; a to mleko z wiader wylały, a to kurze jaja podkradały, a narzędzia potrzebne w obejściu chowały, lecz największym utrapieniem było zboża przez nich wynoszenie. Jak się, na jakiego gospodarza uwzięły to przez noc i worek żyta wynieść potrafiły. Chłopi często uskarżali się na te stwory, ale w tym przypadku, Książę na lamenty swych podwładnych był głuchy.
Pewnego razu, całkiem przypadkiem, rycerz z zamku w dalekie strony ruszający, na tyłach warowni jamę niewielką zobaczył a z niej wypełzającego żmija dziwnego. Zaczaił się, by przyłapać gada. Po chwili żmij powrócił, w pysku skorupkę jajka trzymał a w niej żyto przednie. Rycerz pochwycił miecza i …

czytaj dalej . . .

Wielu władców miał zamek nad Wleniem jednak do dziś dnia mieszkańcy najbardziej zapamiętali Konradza von Zedlitza. Gdy w późnym średniowieczu nabył Lenno, strach zapanował w okolicy. I nie mylili się ci co złowieszczo przepowiadali krainie nad Bobrem.
Konrad chcąc szybko zdobyć majątek, odstępuje od rycerskich ideałów, wykorzystując swoje wojskowe umiejętności na drodze wymuszeń, rozbojów, kradzieży, a nierzadko również mordów. W krótkim czasie wprowadza w życie wiele przepisów podnoszących podatki do horrendalnych sum, wymusza na rzemieślnikach wykonywanie na rzecz zamku rozmaitych prac, nie płacąc im za nie, miejscowych kupców nakłania by dostarczali do grodu sukna i jadło za darmo a nieposłusznych, więzi w zamkowych lochach. Tak to w krótkim czasie w oczy mieszkańców ziem von Zedlitza zajrzał strach i ubóstwo. Raubritter postanawia również sprzymierzyć się z „rycerzami” z okolicznych zamków, by wspólnie napadać i grabić pobliskie wsie i miasteczka, niejednokrotnie zabijając ich mieszkańców, broniących swego dobytku. Rabusie zastawiają także swe sidła na szlakach, by pozbawiać majątku przejeżdżających handlarzy, następnie zagrabione towary odsprzedają nierzadko ich pierwotnym właścicielom za pokaźne kwoty.

czytaj dalej . . .

Święta Jadwiga, żona Henryka I Brodatego była pobożną i dobrotliwą kobietą. Na Śląsku wspomina się ją jako świętą. Wdzięczny lud sławił pośmiertnie jej cudowną siłę.
Na Legnickim Polu pod Legnicą jej pełen nadziei syn, książę Henryk Pobożny pośród swoich śląskich wojowników walczył przeciwko Mongołom*. Na opadającej w urwisko skale, w pobliżu Kamienia Spoczynku na wleńskim Wzgórzu Zamkowym stała Jadwiga. Złączona ze swoim synem głębokim wewnętrznym pokrewieństwem dusz, spoglądała swym potrafiącym przewidzieć przyszłość okiem w dal, której żadne ziemskie oko nie może dosięgnąć, tam, gdzie toczyła się bitwa. Musiała zobaczyć, jak pewien poganin znajdujący się za księciem podniósł lancę i śmiertelnym pchnięciem przeszył mu klatkę piersiową. W matczynym bólu i gniewie Jadwiga rzuciła w tamtym kierunku przez góry, doliny but, który miała w zwyczaju nosić pod ramieniem. Trafił on Mongoła w czoło tak, że ten upadł martwy z konia.

* Mongołowie nazywani byli w średniowieczu „Thartari”, czyli „z piekła rodem”. W polskiej historiografii często mówi się o bitwie z Tatarami. Bitwa ta miała miejsce na Legnickim Polu (niem. Wahlstatt) w dniu 9 kwietnia 1241 r.

Święta Jadwiga niestrudzenie pomagała chorym. Dla nich to ta łagodna kobieta miała zawsze na podorędziu skuteczne lekarstwa. Dlatego też opowiada o tym wiarygodna legenda, że przywiozła ona ze swojej frankońskiej ojczyzny benedyktynkom z klasztoru w Lubomierzu przepis przygotowania znanego balsamu z Kitzingen nad Menem. Jeszcze dzisiaj siostry zakonne utrzymują jako swą tajemnicę instrukcję sporządzania tego balsamu, która została im przekazana w spadku przez ostatnie benedyktynki.

Więzienia były wówczas miejscem niewymownej nędzy, pełnym mąk i katusz. Ponieważ księżna Jadwiga nie mogła osobiście udać się do uwięzionych, posyłała im jedzenie, ubranie i światło, a często wybawiała ich od twardych kajdan, padając w tej intencji przed swym małżonkiem na kolana. Jadwidze udało się nawet uzyskać książęce pełnomocnictwo, aby wypuszczać skruszonych więźniów na wolność. Pewnego razu zlitowała się nad dwoma przestępcami skazanymi na szubienicę, którzy właśnie z powodu kradzieży i rozbojów na drogach zostali powieszeni. Dzięki jej modlitwie udało się przywrócić ich do życia. Złożyli oni także obietnicę mocnego postanowienia poprawy. Książę Henryk był tak wstrząśnięty tymi zjawiskami, że rozkazał, aby publiczne więzienia, obok których w przyszłości będzie przechodzić Jadwiga, zawsze otwierać i na jej życzenie zdejmować więźniom kajdany.

Kamień Spoczynku

Na Ścieżce Jadwigi, która prowadzi wzdłuż zbocza Wzgórza Zamkowego w dół do Wlenia, leży kamienna płyta. W języku ludowym nazywana jest Kamieniem Spoczynku (niem. Ruhestein). Tutaj w cieniu bujnego liściastego lasu można spędzić wyborne chwile, a pamięć przywiedzie myśli o św. Jadwidze, która idąc do kościoła tutaj się zatrzymywała i często odpoczywała troszkę, gdy wchodziła z powrotem pod górę. Jeszcze dzisiaj można rozpoznać na tym kamieniu odcisk, który pozostawiła jej błogosławiąca dłoń.

Za zaporą wodną, gdzie rzeka Bóbr robi zakole w kierunku północnym, opada stromo ku brzegu wysoka skała. Jest to Kamień Urzędnika. Chciał tam niegdyś pewien niewierny urzędnik zeskoczyć na swoim koniu, aby ujść swoim prześladowcom. Odważył się na skok i roztrzaskał się u podnóża skały.

Naprzeciwko stacji kolejowej Pilichowice Nielestno (niem. Mauer-Waltersdorf) położony jest kamieniołom piaskowca zwany Diabelski Mur. Nazwę tego kamieniołomu tłumaczy następująca legenda: Zdarzyło się kiedyś, że diabeł bardzo się zdenerwował na mieszkańców Pilichowic. Aby sprowadzić na nich nieszczęście, oderwał od góry olbrzymi blok piaskowca i chciał go cisnąc w czeluść Bobru, aby spiętrzyć wodę i zatopić wioskę przez występujące z niego fale. Rzucił jednak zbyt lekko i skała upadła poniżej Diabelskiego Muru. Do dzisiaj rozpoznać można na niej odciski diabelskiej pięści.