Javascript DHTML Image Web Scroller Powered by dhtml-menu-builder.com
Czy wiesz, że:
Na zaporze w Pilchowicach pewien wędkarz znalazł zmasakrowane zwłoki kobiety. Widok był tak wstrząsający, że nawet najbardziej doświadczeni policjanci z trudem ukrywają przerażenie. Policja szuka jakichkolwiek śladów zabójcy. Okazuje się, że Zapora jest miejscem niejednej okrutnej zbrodni. W pobliżu zapory policjanci odnajdują kolejne zwłoki osób z pobliskiej wioski. więcej
XXII Memoriał Uliczny im. Michała Fludra już 12 maja 2013 r.
Od 1992 roku na Wleńskim rynku organizowane są biegi uliczne. Majowa niedziela rozpoczyna się od biegów szkolnych. Tuż przed południem startuje Bieg Integracyjny OPEN (dla wszystkich chętnych), trasa to pętla wokół rynku. Biegi te wpisuje się w ogólnopolską akcję "Polska Biega". Bieg główny na dystansie 10 km startuje w samo południe z rynku i prowadzi ulicami wokół miasta (trasa atestowana przez PZLA) dla zawodników zrzeszonych i niezrzeszonych, w tym osób niepełnosprawnych. więcej >>>
Rajd Karkonoski - według większości zawodników: "...jeden z najbardziej ciekawych i trudnych technicznie samochodowych rajdów w Polsce a przy tym bezpieczny i widowiskowy". Jest eliminacją RSMP i RPP. Jeden z odcinków specjalnych rozgrywa się na malowniczo położonych szosach gminy Wleń. Łączy on w sobie szybkość i trudne techniczne zakręty. Przyciąga na trasy rzesze kibiców.
Szlak Zamków Piastowskich, prowadzi poprzez tereny dawnego księstwa świdnicko-jaworskiego, prezentując cenne obiekty architektury obronnej. Na trasie szlaku znajduje się 14 grodów piastowskich, 3 Parki Krajobrazowe i 2 Rezerwaty Przyrody. więcej >>>
Od kilku lat obserwujemy stały wzrost liczby gatunków i liczebności ryb w rzece Bóbr. Intensywne zarybianie przez PZW zwłaszcza pstrągami potokowymi, lipieniami, rybami karpiowatymi (klenie, jelce, jazie i świnki) oraz walka z kłusownikami a także wzrost czystości rzeki przynosi widoczne efekty. Na terenie Parku Krajobrazowego Doliny Bobru, w rzece Bóbr występuje ok. 20 gatunków ryb.
Budowa linii kolejowej z Jeleniej Góry do Lwówka Śląskiego trwała od 1902 r. do 1909 r. W tym czasie powstał ok. 20 kilometrowy odcinek torów, kilka mostów i wiaduktów oraz trzy tunele. Do dziś jest on przez wielu uznawany za najbardziej malowniczy odcinek kolei w Polsce. więcej >>>
W drugiej połowie XX wieku, Wleński Gródek staje się miejscem chętnie wykorzystywanym przez wielkich polskich twórców filmowych. Osadę odwiedzają znani aktorzy i reżyserowie więcej >>>
Zamek nad Wleniem jest jedynym który oparł się najeźdźcą podczas wojen husyckich. Dzięki fortelowi po wielotygodniowym oblężeniu wojowie odeszli z niczym. Niestety nie obroniły się przed nimi okoliczne wsie. więcej >>>
Rezerwat Przyrody Góra Zamkowa nad Wleniem, ma na celu ochronę cennych gatunków roślin oraz zabytków kultury materialnej. Podczas wędrówki można obserwować rośliny chronione m.in. czosnek niedźwiedzi, lilię złotogłów, parzydło leśne czy bluszcz pospolity. więcej >>>
Do gminy Wleń gro turystów przyciąga rzeka Bóbr, bogata w wiele gatunków ryb a znana najbardziej z taaakich pstrągów i lipieni. Jest ona też szlakiem wycieczkowym coraz większej ilości kajakarzy. Owe spływy dostarczają niezapomnianych wrażeń tak wytrawnym kajakarzom górskim jak i nowicjuszom. W początkach lata nurt spowija tysiące jaskrów wodnych, wówczas lustro wody bardziej przypomina ukwieconą łąkę niż rzekę. więcej >>>
Dolina Bobru jest miejscem wyjątkowym. Tu, pośród wzgórz, pól i lasów, przy wąskich krętych drogach, gdzie nikt czasu nie mierzy, natchnienie znalazło wielu znakomitych artystów: malarze, graficy, rzeźbiarze, ... Wielu z nich tu się urodziło i wychowało, wielu tu znalazło przystań. więcej >>>
Pierwsze targi gołębi odbyły się we Wleniu już w 1510 roku. Pomimo upływu czasu tradycja ta jest kultywowana po dziś dzień. Dawniej targi odbywały się w środy popielcowe, obecnie hodowcy gołębi spotykają się w ostatnią niedzielę karnawału.
Gmina Wleń oferuje blisko 500 miejsc noclegowych! Na gości czekają pensjonaty, gospodarstwa agroturystyczne, schroniska i domki campingowe. Gospodarze poza noclegiem i staropolską gościnnością oferują również szereg możliwości aktywnego spędzenia czasu. więcej >>>
Ośrodek Rehabilitacyjny i Opiekuńczy Zgromadzenia Sióstr Św. Elżbiety we Wleniu zwany popularnie Sanatorium Wleń, zapewnia pacjentom leczenie szpitalne i rehabilitacje polegającą na usprawnianiu ruchowym pacjentów stacjonarnych i ambulatoryjnych z dysfunkcją narządu ruchu. więcej >>>
Do budowy Kolei Doliny Bobru szyny kolejowe sprowadzano z oddalonej aż o ponad 700 km huty B.V.C. Bochum w zachodnich Niemczech, na najstarszych widnieje data 1881. więcej >>>
Według kronik pierwotna nazwa osady Birkenau vel Brzozowo, wynika z tego, że pod rozbudowę osady wykarczowano brzozowy las. Stąd brzoza w herbie miejskim. Na jednym z dokumentów z 1353 r. przechowywanym w archiwum wiedeńskim przywieszona jest pieczęć Wlenia z herbem i napisem: SIGILLUM CIVITIS LEN. Z 1443 r. pochodzi pieczęć sądowa z napisem: S`SCABIORVM IN LEN. Natomiast z XVII wieku pochodzą pieczęcie z napisem: SIGILLUM CIVITIS LÄHNENS ANNO 1640 oraz SIGILLUM CIVITIS LEHNENSIS 1680. Na wszystkich pieczęciach znajduje się wizerunek brzozy wyrastającej z murawy.
Film "Jak rozpętałem drugą wojnę światową" z Marianem Kociniakiem ( Franek Dolas ) roli głównej, rozpoczyna się na dworcu kolejowym w Nielestnie. Zdjęcia kręcone były w 1969r. W pozostałych rolach zagrali m.in. Jerzy Block, Emil Karewicz czy Piotr Fronczewski. Statystowali okoliczni mieszkańcy. więcej >>>
Jezioro Pilchowickie, Zapora Pilchowicka, elektrownia wodna Pilchowice
dolnośląskie, lwówecki, Wleń, Pilchowice, Sudety, Dolina Bobru
KIEDY, KTO, I PO CO zbudował tę malowniczo położoną, monumentalną budowle?
Na tablicy pamiątkowej znajdującej się na koronie zapory widnieją daty budowy: "1904-1912". W tamtych latach nie znano dźwigów, koparek i podajników betonu, dlatego tym bardziej może dziwić tak duże zaangażowanie i nakłady finansowe, jakie zostały poniesione na tą budowle.
Ziemie, na których obecnie leżą Pilchowice (dawniej Mauer) należały do Cesarstwa Niemieckiego. Żeby zrozumieć pobudki, jakimi kierował się ponad 100 lat temu niemiecki rząd, trzeba cofnąć się do tamtych czasów i poznać kilka faktów z historii.
Wojna francusko - pruska, konflikt o dominację w Europie, zakończyła się zwycięstwem Prus i podpisaniem traktatu pokojowego 10 maja 1871 roku we Frankfurcie. Traktat ten przewidywał utratę przez Francję, Alzacji i część Lotaryngii oraz kontrybucję w wysokości 5 miliardów franków w złocie, na rzecz Cesarstwa Niemieckiego. Ten zastrzyk finansów pozwolił na znaczne zwiększenie inwestycji gospodarczych na terenie całej Rzeszy. Gro tych środków została przeznaczona na rozwój przemysłu.
Wiek XIX to także okres wielkiej rewolucji przemysłowej. Liczne wynalazki zmieniły podejście rządów do rozwoju gospodarczego. Wiodącą gałęzią stał się przemysł. Znaczącym, aczkolwiek mało dostrzegalnym dzisiaj wynalazkiem tego okresu, była również elektrownia wodna. Wszak to nurt rzek od wieków, był głównym źródłem energii. Pierwszą "fabrykę prądu" zbudowano w 1882 w mieście Appleton (USA) na rzece Fox.
Regularne powodzie i podtopienia w dorzeczu Odry były czymś normalnym. Od 1200 - 1800 roku w regionie odnotowano 64 powodzie. W XIX wieku powodzie wystąpiły w latach 1804, 1845, 1856 i 1888 - w tej ostatniej stan wody na rzece Bóbr wyniósł aż 4.8 m. Olbrzymie straty, jakie przysparzały regularne powodzie w całym dorzeczu Odry, jak i gwałtowny rozwój przemysłu, skłoniły ówczesne władze do opracowania i wdrożenia planów przeciwdziałania skutkom powodzi a jednocześnie wykorzystującym energię, jaką niesie woda do zapewnienia szybszego rozwoju gospodarczego. Wydarzeniem przełomowym stała się wielka powódź w 1897 roku, która wyrządziła olbrzymie straty w gospodarce. Osobą odpowiedzialną za przygotowanie takich planów był prof. Otto Adolf Ludwig Intze. Opracował on nie tylko szeroki plan budowy zapór wodnych, ale brał także udział w projektowaniu poszczególnych obiektów. Projekty te w praktyce miały bardzo szerokie zastosowanie. Najważniejsze elementy to: redukcja fali powodziowej i produkcja tak bardzo potrzebnej wówczas energii elektrycznej dodatkową korzyścią miał być rozwój turystyki w regionie.
Pierwszą budowlą w dorzeczu Odry była zapora w Leśnej. Prace budowlane rozpoczęły się tu we wrześniu 1901 r. a pierwsze napełnienie zbiornika miało miejsce już po czterech latach. Elektrownię, o mocy zainstalowanej 2610 kW, oddano do użytku w 1908 roku. Głównym budowniczym był tu Królewski Inspektor Budownictwa Wodnego dr inż. Curt Bachmann. Odpowiadał on również za drugą budowlę mieszczącą się właśnie na terenie Pilchowic (dawniej Mauer Am Bober).
Ważne daty:
- 03 lipca 1900 r. zapada decyzja o budowie zapory wodnej w Pilchowicach.
- Głównymi jej projektantami zostają: profesor Otto Intze oraz dr inż. Curt Bachmann.
- W 1902 r. rozpoczęto pierwsze prace przygotowujące teren pod budowę zapory.
- Początkiem 1904 roku przystąpiono do prac nad kanałem bocznym.
- 10 czerwca 1906 r. podjęto prace przy dole fundamentowym; wydobyto 90 000 m3 gruntu i 84 000 m3 skał.
- 20 czerwca 1908 r. nastąpiło uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego oraz aktu erekcyjnego.
- Trzy powodzie, jakie nawiedziły Pilchowice w trakcie prowadzonych prac (rok 1906, 8.08.1908 r. oraz 2.09.1909 r.), nie tylko opóźniły całą budowę, ale i doprowadziły do zmiany projektu, który wstępnie przewidywał, iż zapora będzie wyłącznie kamienna, jednak ostatecznie wzmocniono ją betonem.
- Już w 1911 r. zakończono wznoszenie muru zapory o łącznej objętości 275.000 m3.
- Wiosną 1912 r. zakończono wszelkie prace wykończeniowe na zaporze.
- 16 listopada 1912 nastąpiło oficjalne otwarcie zapory w Pilchowicach, którego dokonał ówczesny Cesarz Wilhelm II Hohenzollern.
- W lutym 1913 r. nastąpiło przekazanie zapory do eksploatacji.
- W marcu 1913 r. przekazano do eksploatacji elektrownię wodną.
- Koszt wykupu gruntów wyniósł 2 400 000 M a koszt budowy tamy to 5 900 000 M. Co daje nam łączną kwotę 8.300.000 Marek
Dane techniczne:
Jezioro Pilchowickie:
- Największy zbiornik wodny w Sudetach Zachodnich.
- Głębokość przy zaporze ok. - 46 m.
- Powierzchnia tafli wody - 240 ha.
- Długość jeziora - 6 km, szerokość - 2 km.
- Pojemności 50.000.000 m3
Zapora Pilchowice:
- Druga, co do wieku powstania i druga, co do wysokości zapora wodna w Polsce.
- Zapora łukowa, kamienno - betonowa
- Wysokość zapory - 62 m.
- Długość zapory w koronie - 290 m w stopie - 140 m.
- Grubość muru w koronie 7,2 m w podstawie - 50,3 m.
- Pod koniec lat dwudziestych dokonano przebudowy i znajdującą się przelew powierzchniowy w kształcie pochylni zastąpiono stopniami kaskady.
Urządzenia zrzutowe:
- Przelew powierzchniowy o długości 87 metrów.
- Sztolnia obiegowa, długość - 383 m - 3 zasuwy Φ 1500 mm każda.
- Dwa upusty denne o średnicy 1500 mm.
Elektrownia wodna Pilchowice I:
Mieszcząca się w dużym kamiennym budynku usytuowanym u podnóża tamy. Przekazana do użytku w marcu 1913 roku. Koszt budowy elektrowni wyniósł 747.585.66 Marek. Jej projekt przewidywał wstępnie zainstalowanie tylko 4 generatorów, każdy z nich o mocy 1,24 MW. Jednak po zakończeniu budowy dokonano zmian w projekcie i dodano piąty generator, a w 1921 r. zainstalowano szósty, co znacznie podniosło wydajność elektrowni. Do dziś produkcja energii odbywa się tu przy użyciu sześciu hydrozespołów systemu Francisa, firmy J.M. Voith (pięć z 1911 r. i jeden z 1921 r.) oraz sześciu generatorów (cztery synchroniczne produkcji Siemens Schuckert Werke i AEG z 1911 roku, jeden z 1921 r. i jeden produkcji polskiej z 1951 r.) Elektrownia jest zaliczana do dużych, jej moc to 7,585 MW.
Szczegółowe dane turbozespołów:
W latach 2012 - 2014 TAURON Ekoenergia sp. z o.o., przeprowadzi kompleksową modernizację elektrowni w części budowlanej, mechanicznej i elektroenergetycznej, czyli zabytkowe generatory i turbiny zostaną zastąpione nowoczesnymi, bardziej wydajnymi urządzeniami. Moc zainstalowana elektrowni wzrośnie o blisko 6 MW. Po remoncie na hali maszyn zostanie wyeksponowany jeden turbozespół - jako eksponat o wartości historycznej.
Po otwarciu zapory wodnej w Pilchowicach kroniki miejskie odnotowały:
"...odtąd zmora corocznych wylewów przestanie gnębić Wleń i nadbobrzeńskie wsie".
Niestety, Bóbr nie dał o sobie zapomnieć. Pierwsza duża woda, w wyniku, której doszło do podstopień, miała miejsce już w dniach 05 - 07 lipca 1915 roku. Kolejne powodzie odnotowano 17 czerwca 1926 r. oraz w 1930 r. i 1938 r. Pierwsza duża woda w powojennej historii Wlenia przyszła w dniach pomiędzy 05 a 07 lipca 1958 roku, wówczas woda w centrum miasta sięgała blisko 1,5 metra. Bardzo duże straty wyrządziła powódź z 1977 roku. Woda przelała się przez koronę zapory. W ciągu kilku minut fala powodziowa dotarła do Wlenia, woda na rynku sięgała do 2 metrów. Wojsko ewakuowało znaczą część mieszkańców. Kolejną powódź odnotowano w dniach 21 - 22 lipca 1981 r. Była znacznie lżejsza od poprzedniej. Jednak największa woda przyszła w 1997 roku. Dwie fale powodziowe: 05 - 08 lipca i 18 - 19 lipca tegoż roku doprowadziły do kolejnego przelania się wody przez koronę zapory. Z Wlenia ewakuowano wówczas 162 osoby. Powódź z 1997 roku jest określana mianem powodzi stulecia. Kolejne fale powodziowe miały miejsce w 2001 r. i w sierpniu 2006 roku.
Na przestrzeni blisko stuletniej historii zbiornika wodnego, czterokrotnie miały miejsce prace konserwacyjne. Zbiornik opróżniano w latach 1932, 1959, 1975 i 1978. Prace konserwacyjne i opróżnienie zbiornika planowane były również na 2009 r. jednak zostały przełożone. Na przełomie 1957 - 1958 roku odbył się remont sztolni obiegowej a po powodzi z 1997 r. na zaporze prowadzono szeroko zakrojone prace pomiarowe przemieszczeń oraz położono nowe spoiny. Natomiast w 1999 r. zakończono remont przelewu i kaskady.
Dzisiaj hydroelektrownia nadal, niezmiennie produkuje ekologiczną energię elektryczną, zapora powstrzymuje falę przeciwpowodziową a jezioro pilchowickie pełni funkcję rekreacyjną. Przez cały rok można tu spotkać wędkarzy a w sezonie letnim do dyspozycji turystów jest przystań żeglarska i mały statek wycieczkowy. (Propozycja na wakacje)
W dniach 17-19 sierpnia 2012 roku odbyły się obchody "100 lat zapory wodnej w Pilchowicach". Były wystawy, prelekcje, pikniki, spółka TAURON Ekoenergia udostępniła do zwiedzania elektrownię, wmurowano również okolicznościową tablicę na koronie zapory.
Elektrownia wodna Pilchowice II:
Stały wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną, zmusił ówczesne władze do projektowania i budowy także małych fabryk, służących wyłącznie do wytwarzania prądu. Taką elektrownią są "Pilchowice II". Nazwa dzisiaj nieco mylna, ponieważ obiekt znajduje się na terenie wsi Nielestno, naprzeciw dworca kolejowego. Otwarcie elektrowni nastąpiło 13 października 1927 r. Zasilana jest wodą dopływającą kanałem derywacyjnym o długości 1396 m. Do produkcji energii zastosowano tu trzy hydrozespoły systemu Francisa firmy J.M. Voith z 1927 r. i trzy generatory synchroniczne produkcji AEG również z 1927 r. Łączna moc elektrowni to 0,824 MW.
Wojewódzki Konserwator zabytków we Wrocławiu w dniu 20 listopada 2000 roku wydał decyzję w sprawie wpisania do rejestru zabytków ruchomych dobra kultury w postaci:
Hydrozespołów 1, 2, 3 - 1927 rok z elektrowni wodnej "Pilchowice II" oraz hydrozespołów nr 1, 2, 3, 4, 5, 6 - 1911 rok i 1921 rok z elektrowni wodnej "Pilchowice I". W uzasadnieniu niniejszej decyzji czytamy m.in.:
Hydrozespoły, jako zabytki techniki wiążące się z ważnymi etapami postępu technicznego, posiadające znaczne wartości konstrukcyjne i historyczne, stanowią cenne dobra kultury (...)
Polecam:
artykuł "Zapora Pilchowicka" - www.WlenInfo.pl
artykuł "Jubilatka w remoncie" - www.WlenInfo.pl
zdjęcia z ulotki "Die Bober Talsperre bei Mauer" - www.xree.nazwa.pl
atrykuł o wodowaniu statku na Jeziorze Pilchowickim - www.wlen.org.pl
