Bożonarodzeniowe drzewko
Wleń, lwówecki, dolnośląskie, LähnW zbiorach w Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze zachowała się jedyna na Dolnym Śląsku szopka - drzewko. Szopkę ofiarował do zbiorów Carl Steinert z Wlenia w 1900 r. Wcześniej była ustawiana w kościele ewangelickim we Wleniu w czasie świąt Bożego Narodzenia. Informację o tej darowiźnie zamieszczono, w rubryce sporządzonej przez H.Seydla: Das Museum des R.G.V. w miesięczniku Der Wanderer im den Riesengebirge wydanym w Jeleniej Górze w 1900 r. nr 2 na s. 21. Szopka powstała prawdopodobnie pod koniec XIX w., ma wysokość ok. 110 cm, wykonana jest z drewna, papieru, tektury, koralików, mchu, szyszek, staniolu.
Drzewko bożonarodzeniowe w kształcie piramidy (niem. Weihnachtsbaum - Pyramiden), drewno, papier, tektura, staniol, szklane koraliki, mech, szyszki, świeczki, malowanie, klejenie, Wleń (niem. Lähn), 2 poł. XIX w., wys. 110 cm x śr. 37 cm, nr inw. MJG ET 1665.
Szopka była wystawiana niezliczoną ilość razy w wielu muzeach w Polsce, na rozmaitych wystawach poświęconych tematyce bożonarodzeniowej. Ponieważ wykonana jest z materiałów nietrwałych (łatwo ulegających kruszeniu, łamaniu, płowieniu), a w czasie transportu nieustannie narażana jest na zniszczenie zdecydowano o sporządzeniu repliki. Wykonania tego zadania podjęła się w 2002 r. plastyczka Maria Czyszczoń. Nowa szopka- drzewko wykonana została bardzo starannie, z odtworzeniem najdrobniejszych detali.
Szopki w kształcie drzewa lub piramidy na Dolnym Śląsku i sąsiednich Łużycach w 2 poł. XVIII w., pojawiły się w wielu odmianach, jako: szopki w postaci drzewka stojącego nieruchomo na prostokątnej podstawie lub na podstawie w postaci krzyża; drzewka umieszczonego na mechanizmie poruszanym korbą; w postaci szopek piętrowych i szopek przypominających formą piramidę. Badacze wywodzą ich początek od świeczników - lichtarzy umieszczanych od kilkunastu do kilkudziesięciu na emporach kościołów w czasie Świąt Bożego Narodzenia. Z czasem zamiast świeczników budowano z drewna i tektury konstrukcję przypominającą drzewo czy piramidę ozdobioną świeczkami, architekturą, figurami Świętej Rodziny, pastuszków, zwierząt Trzech Króli i ich świty. Najstarsze znane przykłady tego typu szopek z okolic Jeleniej Góry, Bolesławca i Złotoryi pochodzą z około 1800 r.
Bożonarodzeniowe drzewko - unikatowa szopka z Wlenia
 |
 |
Reprodukowany eksponat jest własnością Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze, ul. Jana Matejki 28 www.muzeumkarkonoskie.pl
Fragment publikacji "Bożonarodzeniowe drzewko-unikatowa szopka z Wlenia" sporządzonej przez Katarzynę Szafrańską i Halinę Słomską z Działu Etnologii Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze.